"Godzina W" w Rypinie

Z tych, którzy przeżyli Powstanie zostało już niewielu. Latem 75 lat temu byli bardzo młodzi, związani z akowskim podziemiem i konspiracyjnym harcerstwem. Czekali na sygnał.

31 lipca 1944 roku komendant Okręgu Warszawa Armii Krajowej pułkownik Antoni Chruściel pseudonim Monter podpisał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. 1 sierpnia około godziny 17 zaczęła się nierówna walka trwająca 63 dni, która pochłonęła blisko 200 tys. ofiar i zmieniła miasto w morze ruin.

1 sierpnia 2019 r. o godzinie 17 w całej Polsce zawyły syreny, ludzie zatrzymywali się, znieruchomiały samochody. W ten sposób oddano hołd bohaterom tamtych dni.

Mieszkańcy Rypina przyszli uczcić rocznicę Powstania do parku im. Józefa Piłsudskiego. Śpiewano powstańcze pieśni, w namiocie można było obejrzeć film pokazujący zgliszcza zniszczonej w 80 procentach stolicy. Pod pomnikiem marszałka złożono kwiaty. O 17 rozległ się dźwięk syren, na ulice weszła grupa mężczyzn z zapalonymi flarami.

Wśród zgromadzonych była Bogumiła Iringh-Nagórska, której ojciec walczył w Powstaniu. Towarzyszyła jej córka trzymająca w ręku słowacką flagę.

- Tata urodził się w Warszawie, w połowie był Słowakiem. W czasie Powstania dowodził plutonem nr 535 wchodzącym w skład I kompanii batalionu Tur. Byli w nim Słowacy, Gruzini, Węgrzy, Ormianie, Azerowie i Polacy, którzy nie dotarli na miejsca swoich zbiórek. Walczyli na Czerniakowie. Tata został ranny, i w takim stanie przepłynął Wisłę. Dostał się na teren zajęty przez Armię Czerwoną. Spotkał tam dwie swoje sanitariuszki. Pomógł im uciec, obawiając się, że Rosjanie zaczną mordować powstańców. Po wojnie próbował przez Czerwony Krzyż odnaleźć swoich ocalałych żołnierzy w Gruzji i Azerbejdżanie, lecz bez skutku. Najprawdopodobniej zostali zabici przez Sowietów. Za działalność w Armii Krajowej i udział w Powstaniu był represjonowany przez władze komunistyczne – zrelacjonowała epizody z życia ppor. Mirosława Iringha jego córka.

Tekst i fot. (jd)