O lokalnym bohaterze z przeszłości

Młodzież ze Szkoły Podstawowej w Ostrowitem odkryła przeszłość unikalnej odznaki z rypińskiego muzeum. Przedmiot należał do podporucznika Aleksandra Drzymalskiego z Linnego.

W ostrowickiej Szkole Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki grupa uczniów z obu klas siódmych realizowała projekt „Historionauci”. Zadaniem uczniów było szczegółowe opowiedzenie historii wybranego obiektu muzealnego pochodzącego z okresu 1795-1921 r. Podczas warsztatów w Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie grupa wybrała jeden z eksponatów proponowanych przez dyrektora muzeum Andrzeja Szalkowskiego. Młodzież zdecydowała się na  Krzyż Żołnierzy Polskich z Ameryki. Otrzymał go nieznany bliżej lokalny bohater – podporucznik Aleksander Drzymalski z Linnego koło Sadłowa.

– To na podstawie tegoż odznaczenia moi uczniowie stworzyli ciekawą historię, która nigdy by nie powstała, gdyby nie osoby, które pomogły nam odnaleźć krewnych tego lokalnego bohatera. Ci zaś, wykazali się niezwykłą życzliwością i otwartością, przekazując dokumenty, cenne zdjęcia, dzieląc się jednocześnie drzemiącymi w rodzinie wspomnieniami o podporuczniku Drzymalskim, który wraz z Armią Hallera przybył do Polski w 1919 roku, by walczyć w wojnie 1920 roku – tłumaczy nauczycielka historii Aleksandra Budzińska, opiekunka grupy projektowej.

Aleksander Drzymalski urodził się w 1891 roku w Linnem. Jego rodzicami byli Kazimierz i Marianna z Mórawskich. Z wykształcenia był malarzem. Z dokumentów rodzinnych wynika, że wyemigrował do Ameryki Północnej  w 1912 roku, aby „uniknąć  wcielenia do armii carskiej”. Po latach, po odbyciu szkoleń, dołączył do Armii Polskiej pod przywództwem generała Józefa Hallera. Hallerczycy wzięli udział w wojnie polsko-ukraińskiej, a na froncie polsko-rosyjskim zmagali się z konnicą Siemiona Budionnego. Po wojnie wielu emigrantów ponownie wróciło do USA, w tym podporucznik Aleksander Drzymalski. Później ponownie wrócił do ojczyzny, zmarł 
w 1976 r.

Podporucznik Aleksander Drzymalski otrzymał za zasługi wojenne Krzyż Żołnierzy Polskich z Ameryki. To odznaczenie zostało ustanowione w 1920 roku rozkazem Józefa Piłsudskiego. Powstawało w kilku wersjach i było produkowane w firmie grawerskiej Józefa Chylińskiego w Warszawie. Wykonano ponad 25 tysięcy odznak. W większości zabrali je Polacy wracający do Ameryki. Stąd odznaczenie jest unikatem zarówno w kolekcjach muzealnych jak i w zbiorach prywatnych.

Cała historia została opublikowana na stronie historiaposzukaj.pl. Tekst i animacja tam zawarte są autorstwa uczniów ostrowickiej szkoły. Projekt „Historionauci” jest realizowany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej we współpracy z „Historia: Poszukaj”, programem edukacyjnym Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Finansowo program wspiera Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
 

(dr), fot. nadesłane