Uczcili częściowo wolne wybory

4 czerwca br. Urząd Miasta w Rypinie zorganizował skromną uroczystość z okazji 30-lecia wyborów, które stały się początkiem zmian ustrojowych w Polsce. W sali sesyjnej zebrali się samorządowcy z powiatu i zaproszeni goście. Prelekcję pt. „Transformacja ustrojowa 1989 roku. Przyczyny przebieg i skutki” wygłosił prawnik młodego pokolenia dr Marcin Romanowski

4 czerwca 1989 roku na świecie. W Chinach wojsko krwawo stłumiło pokojową demonstrację studentów i popierających ich robotników na Placu Tian’anmen w Pekinie. Ali Chamenei został wybrany duchowym przywódcą Islamskiej Republiki Iranu. W Związku Radzieckim trwała pierestrojka zapoczątkowana przez Michaiła Gorbaczowa, chociaż tego dnia najważniejszą informacją była wiadomość o wybuchu gazociągu koło Czelabińska (obecnie Ufy) w trakcie mijania się dwóch pociągów pasażerskich. Zginęło 575 osób. W Polsce inflacja wynosiła ponad 250 procent. Obowiązywały jeszcze kartki na mięso. Trwały, pierwsze po II wojnie światowej, częściowo wolne wybory do Sejmu i wolne do nowo utworzonego Senatu.

– Chciałbym się skoncentrować na zagadnieniach prawnych związanych z okresem transformacji czyli z przejściem, jak to nazywam, państwa bezprawia do państwa prawa. Państwo prawa to podstawowe gwarancje praw obywatelskich, praw człowieka, sprawnie działające instytucje władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, które funkcjonują na zasadzie pewnej autonomii.

Szczególnie istotne jest niezależne i niezawisłe sądownictwo – wyjaśnił na wstępie mówca. – Czy PRL była państwem totalitarnym? Trudno w pełni scharakteryzować PRL jako państwo totalitarne, może będę używał określenia „państwo bezprawia”. Podepnę się tutaj autorytetem Stéphana Courtoisa, który powiedział że PRL było to państwo represyjne, zawsze gotowe do użycia przemocy i w swoich początkach zbrodnicze.(…) Jest pewna zasada, dla prawnika istotna. Mamy prawo żyć w państwie, w którym prawo nie zmienia się z dnia na dzień, gdzie jest vacatio legis, gdzie prawo nie ingeruje zbyt mocno w istniejące stosunki prawne. W kontekście transformacji ta zasada zyskuje szczególne znaczenie – mówił m.in. prelegent.

Kolejnym punktem uroczystości było podpisanie przez samorządowców powiatu i Rypina Deklaracji Współpracy, w której zobowiązywano się do „Wspierania i upowszechniania idei samorządowej, stosowania zasady partnerstwa i wzajemnego poszanowania w celu zrównoważonego rozwoju powiatu rypińskiego i gmin wchodzących w jego skład. Woli prowadzenia wspólnych inwestycji, mających na celu dalszy rozwój samorządów, a także współorganizowania i prowadzenia działań o charakterze społecznym, edukacyjnym, sportowym i gospodarczym na rzecz promocji powiatu rypińskiego, gmin i Rypina jako centralnego ośrodka regionu”.

Na zakończenie spotkania nad wejściem do urzędu miasta odsłonięto witraż autorstwa Elżbiety i Bartosza Bednarskich.

Tekst i fot. (jd)