Zapal znicz pamięci

W niedzielę 25 października nastąpi finał akcji „ Zapal znicz pamięci” organizowanej po raz 12. przez Instytut Pamięci Narodowej obejmującej Wielkopolskę, Pomorze, Kujawy, Śląsk, ziemię łódzką i ciechanowską, czyli tereny zachodnich kresów II RP, które po wybuchu II wojny światowej zostały zagrabione przez hitlerowskie Niemcy.

Tylko do końca 1939 roku zostało zamordowanych na tych ziemiach 40 tysięcy Polaków. Była to część większej operacji mającej na celu eksterminację polskich elit i w konsekwencji pozbawienie Polski warstwy przywódczej. W tym roku bohaterką akcji w województwie kujawsko-pomorskim jest Teodozja Łapkiewicz, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, nauczycielka łaciny w Gimnazjum Miejskim w Rypinie. Aresztowana przez Selbstschutz w październiku 1939 r. Więziona w Domu Kaźni została zamordowana 5 listopada tego samego roku. Miała zaledwie 24 lata.

Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie zwraca się do mieszkańców powiatu z prośbą o wzięcie udziału w akcji. – Wszystkich chcących wraz z nami uczcić pamięć ofiar zbrodni niemieckich, zwłaszcza z terenu ziem wcielonych w 1939 roku do III Rzeszy (osoby prywatne, instytucje, organizacje, stowarzyszenia i środowiska) zachęcamy do zapalenia symbolicznych zniczy pamięci w miejscach okupacyjnego terroru położonych w najbliższym sąsiedztwie. Zatem dla Rypina będzie to Dom Kaźni, czyli obecna siedziba Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej, boisko i park szkoły przy ulicy Sportowej, zbiorowa mogiła zamordowanych na cmentarzu rzymskokatolickim przy ulicy Lipnowskiej, lapidarium na cmentarzu żydowskim przy ulicy Spokojnej, a także lasek w Rusinowie i lasek w Raku pod Skrwilnem – apelują muzealnicy.

Teodozja Łapkiewicz po wojnie została po ekshumacji rozpoznana i pochowana w rodzinnym grobie na cmentarzu rzymskokatolickim przy ulicy Lipnowskiej w Rypinie.

Tekst i fot. (jd)