Niesprawne autobusy w gminie Rypin

Nie wszystkie autobusy którymi dowożono do szkół dzieci z gminy Rypin, spełniały wymogi bezpieczeństwa. Nieprawidłowości ujawniła kontrola NIK, z której raport właśnie opublikowano

W pierwszej połowie roku 2016 bydgoska delegatura Najwyższej Izby Kontroli sprawdziła, jak w wybranych gminach województwa kujawsko-pomorskiego wykonywany jest dowóz dzieci do szkół i przedszkoli. W naszym powiecie skontrolowano pod tym względem gminę wiejską Rypin.
W tej gminie, w kontrolowanym okresie działało jedno gimnazjum – w Kowalkach i pięć szkół podstawowych, w Borzyminie, Sadłowie, Starorypinie Rządowym, Zakroczu i Stępowie, w których utworzono także oddziały przedszkolne. W odległości większej niż 3 km od przedszkola lub szkół mieszkały dzieci z dwudziestu miejscowości. Ogółem w minionym roku szkolnym do szkół i przedszkoli gminy Rypin dowożono 470 uczniów. Do placówek przedszkolnych dojeżdżało 45 dzieci, z czego do darmowego transportu uprawnione były 42 osoby. Do szkół podstawowych oraz gimnazjum dowożono 400 uczniów, wszystkich uprawnionych do darmowego transportu.

Wyznaczono siedem tras przywozowych i osiem odwozowych, którymi miały jeździć autobusy, tak, aby zapewnić dojazd uczniom z wszystkich dwudziestu pięciu sołectw. Wszystkie trasy obsługiwało sześć autobusów, w tym cztery będące własnością przewoźnika i dwa należące do gminy, zaś w specyfikacjach stawiano warunek, by autobusy były sprawne, odpowiednio ubezpieczone i po przeglądach technicznych, kierowca posiadał stosowne kwalifikacje, oraz by w razie awarii była możliwość podstawienia pojazdu zastępczego. Tutaj nic nie wzbudziło niezadowolenia ze strony NIK, podobnie było także w kwestii umiejscowienia przystanków, ich oznakowania i wyposażenia, gmina zadbała także należycie o zapewnienie opieki dla dzieci w samych autobusach, wyznaczając przeszkolonych opiekunów, oraz ich zastępców.

Wykonawcą usługi przewozu dzieci, wyłonionym w drodze przetargu, rozstrzygniętego 6 sierpnia 2015 jest PKS Mława, z którym gmina podpisała kontrakt na rok, a niedawno zawarła następny na rok szkolny 2016/17. Nieprawidłowością wytkniętą przez NIK było to, że gmina nie wyegzekwowała od przewoźnika obowiązku dostarczenia aktualnego wykazu pojazdów, używanych do przewozu uczniów oraz kserokopii ich dowodów rejestracyjnych, z aktualnymi zaświadczeniami o przejściu badań technicznych. Obowiązek ten wynikał z paragrafu szóstego umowy, jaką gmina Rypin zawarła z PKS Mława. Skutek był taki, że po wykluczeniu przez ITD, działającą na wniosek NIK kilku pojazdów z użytkowania, przewoźnik używał do przewozu dzieci autobusów zastępczych, nie ujętych w żadnym wykazie.

Wielkim problemem okazał się stan techniczny pojazdów, dowożących dzieci na terenie gminy. Inspekcja Transportu Drogowego przeprowadziła 2 lutego 2016 na zlecenie NIK kontrolę stanu technicznego pojazdów. Kontrola ta wykazała niezbicie, że cztery z sześciu używanych w gminie autobusów były w takim stanie technicznym, który mógł zagrażać bezpieczeństwu podróżujących nimi dzieci. W pojazdach tych wykryto luzy w układzie kierowniczym, skorodowane elementy ramy pojazdu, w jednym niesprawny był układ ABS, odnotowano także wycieki płynów eksploatacyjnych z silnika i nadmierną różnicę siły hamowania.

ITD zatrzymało dowody rejestracyjne wszystkich niesprawnych autobusów i wydało zakaz ich dalszego użytkowania. Należy zaznaczyć, że ten sam przewoźnik, PKS Mława, obsługuje przewozy w gminie Bartniczka, również kontrolowanej przez bydgoską delegaturę NIK, gdzie również okazało się, że kursujące tam pojazdy są w złym stanie technicznym.

Nie oznacza to jednak, że gmina nie robiła nic, by zadbać o bezpieczeństwo dzieci. Urząd gminy nie posiadał wprawdzie w szeregach swych pracowników osoby uprawnionej do kontrolowania pojazdu, takie kontrole jednakże były wykonywane przez policję z Rypina, która notabene nie wykryła żadnych usterek. W wyjaśnieniach składanych NIK przez wójta znalazło się także stwierdzenie, iż nie ma potrzeby stosowania w umowach z przewoźnikiem specjalnych postanowień dotyczących kontroli stanu technicznego autobusów przez gminę. Kontrolerzy NIK nie uznali tych wyjaśnień za wystarczające.

Jak zauważa NIK we wnioskach pokontrolnych, środki te okazały się nieskuteczne, bo przecież autobusy, którymi wożono dzieci okazały się mieć poważne problemy techniczne. Potrzebne są dodatkowe środki nadzorcze, aby zapobiec ponowieniu się takiej sytuacji i mieć pewność, że uczniowie są przewożeni w pełni sprawnymi pojazdami, których stan techniczny nie stanowi zagrożenia dla ich bezpieczeństwa. Zapytaliśmy wójta gminy Rypin, Janusza Tyburskiego, co zrobiono w tej kwestii, już po kontroli NIK.

– Mimo, że usługi wykonuje ten sam przewoźnik, który świadczył usługi dowozu uczniów w poprzednim roku szkolnym to wprowadzono inny tabor autobusów – wyjaśnia wójt Janusz Tyburski. –W umowie zawarto zapisy, w myśl których przewoźnik przedkłada mi aktualny wykaz środków transportu oraz kserokopie dowodów rejestracyjnych tych pojazdów wraz z aktualnymi badaniami technicznymi dopuszczającymi pojazd do ruchu a także aktualną polisę ubezpieczeniową lub inny dokument potwierdzający ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. W umowie przewoźnik zobowiązał się do posiadania sprawnych środków transportu z homologacją i aktualnym ubezpieczeniem OC i NW. Aktualnie wszystkie pojazdy do przewozu dzieci: 2 autobusy własne gminy oraz 4 autobusy przewoźnika zewnętrznego są w pełni sprawne, co potwierdziła kontrola Inspekcji

Transportu Samochodowego przeprowadzona w dniu 8 września na stacji diagnostycznej w Dylewie.
 

(epo)