Rypińskie rzemiosło na przełomie lat 60. i 70.

W połowie lat 60. rzemiosło w Rypinie rozwijało się szybko, pomimo utrudnień ze strony władz np. tzw. domiaru

W marcu 1965 roku wybrano nowy Zarząd Cechu Rzemiosł w Rypinie, w składzie: Władysław Goślicki starszy cechu, Józef Kowalski podstarszy, Henryk Romanowski podstarszy, Piotr Kowalski sekretarz, Franciszek Morawski członek zarządu, Zenon Marczak opiekun młodzieży. 30 listopada 1967 roku z funkcji starszego cechu zrezygnował Władysław Goślicki. Z pracy tegoż zarządu zachowało się kilka danych, świadczących o szybkim rozwoju rzemiosła w tym okresie. W 1965 roku rypiński Cech Rzemiosł skupiał w powiecie rypińskim 318 zakładów, w 1966 - 334, w 1967 - 348, w 1968 roku, w większości o jednoosobowym zatrudnieniu. Najwięcej zakładów funkcjonowało w branży budowlanej, metalowej i odzieżowej W 1965 roku w rzemiośle rypińskim pracowało 357 osób, w 1966 - 365, w 1967 - 389. W 1968 roku 100 rzemieślników należało do Stronnictwa Demokratycznego, 25 do ZSL i 57 do PZPR. Szybko rosła liczba uczniów szkolonych w zakładach rypińskiego Cechu. W 1965 roku naukę zawodu pobierało 95 uczniów, w 1966 – 110, w 1967 - 114, w 1968 - 138. Dla uczniów zatrudnionych w rypińskim rzemiośle w Domu Rzemiosła uruchomiono w 1967 roku świetlicę młodzieżową. W ramach zajęć uczono w niej gry w szachy, tańca, zorganizowano punkt biblioteczny, kółko fotograficzne, zakupiono telewizor, który ze względu na małą ilość odbiorników w mieście, cieszył się dużym zainteresowaniem. Świetlica prowadzona była w początkowym okresie przez Feliksa Jakubowskiego. Problemem, z jakim borykało się rzemiosło w Rypinie w końcu lat sześćdziesiątych, był brak lokali na prowadzenie działalności. Pracę utrudniał także system podatkowy, szczególnie tzw. domiary stosowane przez urząd finansowy. W 1969 roku w mieście działało 101 zakładów rzemieślniczych, w tym 12 malarskich, 8 murarskich, 14 krawieckich, 15 stolarskich, 5 cukierniczych, 10 fryzjerskich.
W 1968 roku wybrano kolejny zarząd Cechu w składzie: Jan Strusiński starszy cechu (ślusarz), Stanisław Różański podstarszy cechu (murarz), Stanisław Przeczewski podstarszy (malarz), Zygmunt Malinowski sekretarz (krawiec), Edmund Talkiewicz skarbnik (murarz). Skład taki zarządzał Cechem w Rypinie do 1973 roku. Rzemieślnicy rypińscy działali w tym okresie w tzw. sekcjach: metalowej (przewodniczący Stanisław Włodowski), budowlanej (przewodniczący Stanisław Różański), drzewnej (Jan Cechowski), skórzanej, odzieżowej (Tadeusz Solarski), spożywczej (Henryk Romanowski), różnej (Józef Bełkowski).
Z inicjatywy nowego zarządu Cech Rzemiosł Różnych w Rypinie założył Rzemieślniczą Spółdzielnię Zaopatrzenia i Zbytu. W skład pierwszej Rady Spółdzielni weszli: Tadeusz Gonia jako przewodniczący, Bolesław Śnieżawski – zastępca, Roman Lange sekretarz, Zacheusz Rutkowski, Tadeusz Sosiński i Hilary Ostrowidzki – członkowie. Prezesem pierwszego Zarządu Spółdzielni został Stanisław Przeczewski, zastępcą Jan Strusiński, członkiem Zarządu Zenon Marczak. W 1968 roku Spółdzielnia Rzemieślnicza w Rypinie liczyła 33 członków.
Rzemiosło rypińskie w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych wykazywało pewną stabilizację. W maju 1973 roku wybrano zarząd Cechu w składzie: Józef Kowalski starszy cechu (piekarz), Zygmunt Malinowski podstarszy (krawiec), Edmund Talkiewicz podstarszy (murarz), Jan Sobociński podstarszy (szewc), Tadeusz Goślicki podstarszy (kowal). Skład taki zarządzał Cechem w Rypinie tylko przez pół roku. Już w grudniu 1973 roku odbyły się jednak ponowne wybory i wówczas w skład zarządu rypińskiego Cechu weszli: Józef Kowalski starszy cechu (piekarz), Władysław Goślicki podstarszy (ślusarz), Edmund Talkiewicz podstarszy (murarz), Czesław Ossowski sekretarz (krawiec), Józef Bełkowski skarbnik (fryzjer), członkami Zarządu byli: Stanisława Czarnecka, Tadeusz Goślicki i Jan Cychowski. W składzie takim Zarząd przetrwał do Walnego Zgromadzenia w 1977 roku. Liczba zakładów w terenie objętym działalnością Cechu, ustaliła się w tym okresie na określonym poziomie około 370.

dr Piotr Gałkowski