Znaleźli 12 nowych grobów

Tegoroczne prace archeologiczne prowadzone pod kierunkiem dr Jadwigi Lewandowskiej z Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie będące kontynuacją przedsięwzięcia „Badania ratownicze średniowiecznego cmentarzyska w Starorypinie Prywatnym w województwie kujawsko-pomorskim. Rozpoznanie – ochrona – ocalenie” zakończyły się sukcesem.

Naukowcy i współpracujący z nimi studenci znaleźli 12 nowych grobów szkieletowy z okresu wczesnego średniowiecza. Przy okazji natrafili na takie przedmioty jak nożyki, igły z żelaza i kabłączki skroniowe z brązu.

Terenowe prace badawcze prowadzono między 1 a 21 sierpnia na polu należącym do Henryka Gencla. Uczestniczyło w nich około 20 osób, z całej Polski. Byli to antropolodzy fizyczni – naukowcy i studenci, historycy i archeolodzy. Obecnie trwają analizy tegorocznych znalezisk. Dotyczą przede wszystkim szkieletów, które zostaną poddane szczegółowym badaniom w warszawskich laboratoriach. Dzięki temu będzie można ustalić m.in. przybliżony wiek, wzrost, płeć, być może przyczynę śmierci, zmiany zwyrodnieniowe osób, które żyły kilkaset lat temu w ówczesnym Rypinie.

– Szczególnie istotne dla badań nad historią i kulturą wczesnośredniowiecznego pierwszego Rypina oraz międzyrzecza Wisły, Drwęcy i Skrwy jest odkrycie cmentarzyska z tego okresu. Jego lokalizacja pozostawała do niedawna niepewna, a badania koncentrowano na grodzisku i osadach. W tym roku wykopaliska prowadziliśmy w miejscu, w którym kilka lat wcześniej znaleźliśmy pochówki wczesnośredniowieczne oraz ślady osady pradziejowej sprzed dwóch i pół tysiąca lat. Groby datujemy na XI-XII wiek. Te pochówki były dokonywane już w obrządku chrześcijańskim. Ciała nie były spalane, jak to robili pogańscy Słowianie. Cały czas szukamy kolejnych mogił, żeby określić zasięg terytorialny tego miejsca spoczynku i pozyskać jak największą bazę danych dotyczącą populacji zamieszkującej pierwszy Rypin we wczesnym średniowieczu. Cmentarz ów rozwijał się w czasie i przestrzeni. Każdy zaobserwowany w jego obrębie pochówek jest zdarzeniem religijnym, społecznym, a także chronologicznym. Oznacza to, że na podstawie dalszych badań niewykluczone będzie wydzielenie fazy początkowej z najstarszymi grobami oraz określenie dynamiki i rozwoju terytorialnego nekropolii. Poznanie struktury biologicznej populacji ludzkiej pochowanej na stanowisku w Starorypinie Prywatnym, ich statusu majątkowego i specyfiki wierzeń wymaga podjęcia dalszych badań nie tylko ze względów poznawczych, a też konserwatorskich, bowiem teren ten jest bardzo narażony na zniszczenie w wyniku intensywnych prac rolniczych oraz nielegalnego wybierania żwiru i piasku – tłumaczy dr Lewandowska.

Odkrycie nekropoli w Starorypinie Prywatnym i jej planowe badania to absolutny fenomen na ziemi dobrzyńskiej, który dostarcza bardzo ważnych informacje o populacji wczesnośredniowiecznej żyjącej na tym obszarze, uważa archeolożka. Tego typu stanowiska na ziemi dobrzyńskiej są rzadkością.

W przygotowaniu jest kolejna publikacja pod redakcją dr Jadwigi Lewandowskiej dotycząca zespołu osadniczego w pierwszym Rypinie, czyli miejscu, gdzie kilkaset lat temu przodkowie współczesnych mieszkańców miasta znaleźli swoje miejsce do życia. Książka jest aktualnie recenzowana. W grudniu tego roku będzie miała miejsce konferencja naukowa podsumowująca przedsięwzięcie „Stary Rypin. Wczesnośredniowieczna perła międzyrzecza Wisły, Drwęcy i Skrwy”

– Nasze prace badawcze spotykają się z dużą życzliwością włodarzy, samorządowców oraz mieszkańców Starorypina Prywatnego i Rypina. Realizacja przedsięwzięcia jest możliwa dzięki wsparciu przede wszystkim Biogazowni Rypin, dotacjom wojewódzkiego konserwatora zabytków w Toruniu i pomocy Urzędu Miasta Rypina oraz Urzędu Gminy Rypin. Nieocenione jest też wsparcie burmistrza Pawła Grzybowskiego i wójta Janusza Tyburskiego – dodaje dr Lewandowska.

Tekst i fot. (jd)